Vaccinium macrocarpon Aiton (cranberry of veenbes)

 Cranberry:

Beschermt blaas en urinekanalen.

Zowel de bekende Zwitserse natuurkundige Dr. A. Vogel, als de bekende Franse kruidendokter Messegué wisten het tientallen jaren geleden al: “de natuur heeft altijd gelijk”. Die uitspraak leek vooruit op zijn tijd, want ook in de reguliere geneeskunde worden tegenwoordig steeds vaker natuurlijke middelen aangewend. Ook voor problemen aan de nieren, de blaas en de urinekanalen bestaat een voortreffelijke plant: veenbes of cranberry die prachtige helende kwaliteiten heeft en niet de nadelige effecten zoals resistentie bij langdurig antibioticagebruik. Cranberry is derhalve een plant of preparaat, die in geen gezin mag ontbreken, want zowel ter preventie van problemen als ter genezing heeft Cranberry een uitstekend palmares.

Geschiedenis van de plant

De Engelse naam ‘Cranberry’ werd gegeven door de kolonisten in Amerika en is vermoedelijk afgeleid van ‘Cranebird’ (kraanvogel) vanwege enige gelijkenis tussen de bloesem met zijn gebogen bloemsteeltje en de kop, hals en snavel van de kraanvogel. Een ander verhaal is dat de kraanvogels zich met cranberry’s voedden toen zij nog deel uitmaakten van de Amerikaanse fauna.

Rond het jaar 1839 spoelden na een schipbreuk, vaten gevuld met harde rode bessen aan op het strand van het Nederlandse eiland Terschelling. Jutters die dachten dat ze vaten wijn hadden gevonden, waren zeer teleurgesteld toen ze ontdekten dat de inhoud uit zure rode bessen bestond. De vaten werden in de duinvalleien leeggegooid, de cranberry’s hadden er een prachtige voedingsbodem gevonden,  en zo ontstond een unieke cultuur van cranberry’s ver van de bakermat Amerika. Rond 1900 ontdekten de eilanders dat deze vreemde harde zure bessen enorm veelzijdig waren en begon men ze te plukken en te eten. Op Terschelling is op deze manier een bijzondere cultuur rond de cranberry ontstaan die het zeer de moeite waard maakt om het eiland te bezoeken.

Indianen in Amerika gebruikten het sap voor behandeling van pijlwonden, het verven van hun kleren en ter bescherming tegen blaasontsteking.

Cranberry heeft een hoog vitamine C-gehalte dat schommelt tussen de 65 en 90 g per 1000 g al naargelang het aantal uren zonneschijn. In 1998 werd voor het eerst wetenschappelijk vastgesteld dat de unieke tannineverbinding van Cranberry’s actief is tegen besmetting met colibacteriën.

Eigenschappen

Cranberry is ontsmettend, optimaliseert de blaas, houdt haar schoon, maakt het milieu in de blaas zuurder, waardoor bacteriën zich er maar moeilijk in nestelen en kunnen overleven, en gaat de gevolgen van bacteriën tegen.

Dankzij cranberry heeft de E-coli nauwelijks kans zich te hechten en dus kan men gemakkelijk problemen van het urinekanaal en blaas voorkomen. Aanvankelijk werd gedacht dat door de consumptie van cranberry de zuurtegraad van de urine daalde waardoor de urinewegen beter beschermd werden. Verder onderzoek heeft echter aangetoond dat cranberry vooral een invloed heeft op de slijmvliesbekleding van de urinekanalen waardoor ze optimaal worden beschermd.

Belangrijkste bestanddelen

Tannines (proantocyaniden), flavonoïden, organische zuren, pectine en natuurlijke suikers.

Verwerking

De bessen worden in de herfst geoogst en zowel vers als gedroogd gebruikt.

Toepassing

Ontsteking van de blaas en de urinewegen, en ter voorkoming van nierstenen. Door schietwilg en vitamine C met cranberry te combineren, zoals in Cranberry+ van Fytobell,  worden de urinewegen en de blaas nog beter beschermd en de pijn verminderd.
Culinair

O.a. als compote, chutney, confiture en drank.

 

Overgenomen uit i-Sana 2011