Inula helenium L.
Griekse alant:
Voor luchtwegen en spijsvertering
De natuur is een krachtige en veilige apotheek. Onze voorouders waren er al mee bekend en ze pasten met succes het gebruik van planten en kruiden voor de gezondheid toe. Dank zij wetenschappelijk onderzoek weten we dat hun ervaring tot deskundigheid leidde. Ook nu nog wordt in dit hypermoderne tijdperk de natuur naar waarde geschat en ze bevat veel mogelijkheden die ons nog altijd ontgaan. Zo hebben planten bijvoorbeeld vaak gunstige effecten voor meerdere problemen. Dat is ook zo met de Inula selenium of Griekse Alant: zowel voor spijsvertering als de luchtwegen is het een schitterende plant.
Geschiedenis van de plant
Een van de verhalen is dat deze plant uit de aarde ontsproot op de plaats waar de tranen van de schone Helena van Troje op de grond vielen. ‘Helenium’ is wel afkomstig van haar naam. Haar schaking door Paris was de oorzaak van de Trojaanse oorlog. De overlevering vertelt dat Helena een bos Griekse alant bij zich droeg toen ze door Paris werd geschaakt.
Zowel bij de Oude Grieken als bij de Romeinen was de alant een zeer belangrijke geneeskrachtige plant. Zo werden de effecten op onder andere de luchtwegen al door de ‘Vader van de geneeskunde’, de Griek ’Hippocrates genoemd. En in de Middeleeuwen zien we onder andere dat Hildegard von Bingen de plant aanraadde vanwege haar bijzondere effecten op de luchtwegen.
Maar niet alleen de werking op de luchtwegen is bekend, ook die op de spijsvertering. De wortel werd bijvoorbeeld gekauwd nadat men zwaar getafeld had. De bladeren werden als bittere loofgroente gegeten, de wortel werd verwerkt in aperitieven en sauzen. Al die bereidingen waren dus goed voor de spijsvertering. De oude Romeinen verwoordden het heel mooi: ‘Alant houdt het binnenste gezond’.
Eigenschappen
Inula helenium bevat etherische olie, bitterstoffen en inuline. De etherische olie vergemakkelijkt het ophoesten van slijm en ontspant de spieren in de bronchiën. De plant bezit antibiotische eigenschappen en oefent een kalmerend effect uit op het zenuwstelsel. Door vooral de bitterstoffen bevordert Inula helenium de afscheiding van spijsverteringssappen.
Verwerking
In de herfst, als de plant op het hoogtepunt van haar bloei is, wordt van flinke sterke planten, op zijn vroegst in hun tweede levensjaar, de wortelstok en de wortels geoogst. Deze bezit dan een maximum aan werkzame bestanddelen. Direct na de oogst worden de wortels verwerkt.
Toepassing
Griekse alant kan, vooral in combinatie met andere planten, worden toegepast bij hoesten en bronchitis. Je ziet haar veel terug in natuurlijke hoestmiddelen, zoals in Tussabell hoestsiroop van Fytobell. Maar ook wordt de plant gebruikt in middelen die de spijsvertering verbeteren.
Om zelf te doen
Alantwijn, slijmoplossend, krampopheffend, spijsverterings-bevorderend: voeg aan 25 gram geraspte of gesneden wortel 50 ml goede brandewijn en 0,7 liter witte wijn toe. Laat het geheel één week trekken en drink hiervan na filteren 1-2 likeurglaasjes, verspreid over de dag.
Alantthee tegen hoesten, vastzittend slijm en braken: Kook 10 gram gesneden wortel 5 minuten in een halve liter kokend water. Laat het geheel nog 10 minuten trekken, drink hiervan elke dag 1-3 kopjes.
Alanttinctuur bij bronchiale klachten en spijsverteringsstoornissen: Meng 80 gram gesneden of geraspte alantwortel met 80 gram rozijnen zonder pit. Voeg 0,4 liter alcohol toe en 80 ml water. Laat dit een week trekken, roer of schud regelmatig. Filter daarna en drink hiervan elke dag 3-5 eetlepels of 1-2 likeurglaasjes.
Middel tegen de pest
Nicolas Culpeper (1616 -1654) achtte de eigenschappen van alant zeer hoog, getuige de aantekening in zijn kruidenboek: ‘Zij geeft weerstand tegen gif en belemmert de verspreiding van slangegif door het bloed. Ook is zij een middel tegen koortsen die voortkomen uit etterende wonden en pestbuilen, en de pest zelf…!’
Overgenomen uit i-Sana 2013