Foeniculum vulgare Mill.
venkel
Geschiedenis van de plant
Venkel is afkomstig uit Azië en de landen rond de Middellandse Zee. Uit papyrusrollen die in Egypte zijn gevonden, blijkt dat venkel lang voor het begin van onze jaartelling al bekend was. In het oude Egypte en bij de oude Grieken kende men de plant als groente en als geneeskrachtig kruid. Chinezen en Hindoestanen gebruikten venkel als remedie tegen slangenbeten en het verdrijven van schorpioenen. De oude Grieken gebruikten venkel als middel om af te slanken en noemden het ‘marathon’ dat ‘dun worden’ betekent. Een heel bekende Griek, Hippocrates (460-377 v.Chr.), adviseerde het kruid om zogvorming te stimuleren. Ook in de tijd van het oude Rome werd venkel op grote 
schaal gebruikt. Zo beval Plinius (23-79 n.Chr.) het aan bij spijsverteringsklachten en om de gezichtsscherpte te verbeteren. De Romeinse gladiatoren gebruikten het als stimulerend middel. Tijdens de regering van Karel de Grote (742-814 n.Chr.) werd venkel via middeleeuwse handelsroutes en vaak door kloosterlingen naar Europa gebracht. In de Middeleeuwen kauwde men tijdens de preek op venkelzaad om het rommelen van de maag tegen te gaan.
De 17e eeuwse Culpeper gebruikte het als tegengif voor giftige paddenstoelen en slangenbeten.
De groente werd vanuit Italië in onze streken pas geïntroduceerd omstreeks het begin van de 18de eeuw.
Venkelzaden werden van oorsprong ingezet bij allerlei problemen met de spijsvertering, zoals indigestie, winderigheid, buikklachten of krampen.
Eigenschappen
Geheel in overeenstemming met de ervaringsgeneeskunde in de Oudheid wordt venkel tegenwoordig ook bij diverse spijsverteringsproblemen toegepast. Ze gaat winderigheid tegen en werkt krampopheffend in het maagdarmkanaal, wekt de eetlust op, stimuleert de aanmaak van gal en is galdrijvend. Dezelfde soort effecten zie je bij karwij en anijs. Bovendien bevordert ze de melkproductie Bovendien is ze slijmoplossend en krampopheffend in de luchtwegen.
Verwerking
De vruchten van venkel worden gebruikt. Als alcoholisch extract werkt venkel het beste, net als karwij.
Toepassing
Winderigheid, darmkrampen, maar ook darmkrampjes bij zuigelingen, zuigelingendiarree met krampjes, gebrek aan eetlust, en een moeilijke spijsvertering zoals een opgeblazen gevoel na de maaltijd. Vaak wordt venkel hierbij gecombineerd met karwij en anijs. De kruiden hebben een wederzijds versterkend effect, zoals te zien is in het middel Caruma van Fytobell.
Venkel wordt tevens toegepast bij luchtwegproblemen. Zo wordt bijvoorbeeld venkelhoning in de kindertherapie nog steeds als slijmoplossend middel gebruikt.
Overgenomen uit i-Sana 2017.